class="post-thumbnail open-lightbox" href>
ကေလးသူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္အေျခခံကိုသိႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္
ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုျခင္းဆိုတာ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔အတြက္ အထူး အေထာက္အကူျပဳတဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုပါပဲ။ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ (အထူးသျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ) Psychotherapy လို႔ေခၚတဲ့ စိတ္ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုျခင္းေတြအျပင္ Therapy ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အစုအဖြဲ႔ေတြ အေျမာက္အျမား ရွိေနပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႔ေတြ ဘာေၾကာင့္ မ်ားလာသလဲဆိုရင္ ဒီအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္လာၿပီး ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုၾကရာကေန တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး အျပန္အလွန္ နားလည္လာမႈ ၊ ကိုယ့္ထက္ဆိုးတဲ့သူေတြရွိေနတာကို သိျမင္လာၿပီး စိတ္ဓါတ္က်ေနရာကေန ျပန္တက္လာတာ ၊ ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုရင္း သက္သာလာတာ ၊ ႏွစ္သိမ့္ေျပာဆိုၾကသူေတြေၾကာင့္ ေနသာထိုင္သာ ရွိလာတာ ၊ အားေပးမႈေတြေၾကာင့္ အားတက္လာတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံစီးပြားေရးအေျခအေန ၊ ဝမ္းေရးေဖြရွာေနရတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကိုယ္ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမယ္ထင္တဲ့ ၊ ကိုယ္နဲ႔ စိတ္ခ်င္းနီးစပ္သူေတြ ၊ မိဘေဆြမ်ိဳး ေမာင္ႏွမေတြကို ရင္ဖြင့္ေျပာျပရင္း သူတို႔ရဲ႕ အားေပးႏွစ္သိမ္မႈ ၊ နားလည္ေပးမႈ ၊ ေဖးမမႈေတြေၾကာင့္ စိတ္ဓါတ္က်ေနတဲ့ အေျခအေနက ေနသာထိုင္သာရွိလာတာ ၊အား ျပန္တက္လာတာေတြ ခံစားၾကရပါတယ္။
စိတ္ဖိစီးမႈဆိုတာ အရြယ္ေရာက္သူခ်ည္းပဲ ခံစားၾကရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြအျပင္ ကေလးသူငယ္ေတြလည္း စိတ္ဖိစီးမႈ အေထြေထြကို ခံစားၾကရပါတယ္။ ကိုယ္လိုခ်င္တာ မရႏိုင္တာ ၊ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ခြင့္မရတာ ၊ ကိုယ္ေနခ်င္သူနဲ႔ အတူမေနရတာ ၊ ကိုယ္မေနခ်င္သူနဲ႔ အတူေနရတာ ၊ ျဖစ္ေနတာေတြကို စိတ္တိုင္းမက်တာ ၊ ျဖစ္ခ်င္တာေတြကို ျဖစ္ခြင့္မရတာေတြ ခံစားၾကရသူတိုင္း စိတ္ဖိစီးမႈခံေနရပါတယ္။
ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈမွာ က႑က်ယ္ျပန္႔လာၿပီျဖစ္တဲ့ အရြယ္ေရာက္သူေတြနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြ ရွိလာၿပီျဖစ္တဲ့ အရြယ္ေတြဟာ မိသားစု ၊ ေဆြမ်ိဳးကို ကိုယ့္စိတ္ဖိစီးမႈ ဖြင့္မေျပာျဖစ္သည့္တိုင္ ကိုယ့္နားလည္ ႏွစ္သိမ့္မႈေပးႏိုင္တဲ့ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြကို ရင္ဖြင့္ရင္း စိတ္ဖိစီးမႈ သက္သာရာရၾကတယ္။ အိမ္ထဲမွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ရတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြအပါအဝင္ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ေျပာဆိုဆက္ဆံမႈ နည္းပါးေသးတဲ့ မူႀကိဳကေလးအရြယ္ေတြအတြက္ စိတ္ဖိစီးမႈေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာေပးရမွာပါ။
သူတို႔ရဲ႕ခံစားခ်က္ ၊ ရင္ဖြင့္လာတာေတြကို အုပ္ထိန္းသူ လူႀကီးမိဘက နားေထာင္ေပးသလား။ ဒီလိုနားေထာင္တဲ့ေနရာမွာ သူတို႔ခံစားခ်က္ဆိုတာ သိခ်င္စိတ္နဲ႔ ဦးစားေပးနားေထာင္ရမွာမို႔ ကေလးေျပာလာတဲ့စကားေတြဟာ ကိုယ္ဘဝင္မက်စရာပါလာရင္ေတာင္ သူေျပာခ်င္တာေတြ ဆံုးတဲ့အထိ တခ်က္ခ်င္းစီမွတ္သားလို႔ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ နားေထာင္ေပးရမွာပါ။ သူ႔စကားမဆံုးခင္ ကိုယ့္ဘက္က ခံစားခ်က္ကို မ်က္လံုးအၾကည့္ ၊ မ်က္ႏွာအမူအရာ ၊ စကားေျပာဆိုမႈ ဘာမွ ေျပာင္းလဲသြားျခင္းမရွိဘဲ (အထူးသျဖင့္ စိတ္တိုေတာင္းသြားသည့္ အမူအရာနဲ႔ ၊ ဆူပူေျပာဆိုမႈ ၊ ႐ိုက္ႏွက္ဒဏ္ေပးမႈေတြ မလုပ္ဘဲ) နားေထာင္ေပးရမွာပါ။
ကိုယ္သေဘာမက်တဲ့ တစ္ခ်က္ဝင္လာတာနဲ႔ သူစကားမဆံုးခင္ ဆူပူ႐ိုက္ႏွက္ဒဏ္ေပးလိုက္မယ္ဆို ေနာက္ထပ္ သူေျပာဆိုရင္ဖြင့္ခ်င္တာေတြ ကိုယ္သိခြင့္ရလိုက္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ကေလးဟာ ေနာက္တႀကိမ္မွာ သူခံစားရတဲ့အတိုင္း ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုဖို႔ ေၾကာက္ရြံ႕သြားႏိုင္တယ္ေလ။ ေၾကာက္စိတ္နဲ႔ ရင္မဖြင့္ေတာ့တဲ့အခါ သူ႔ရင္ထဲက ခံစားခ်က္အမွန္ေတြ မသိရေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒီအခါ သူ႔စိတ္ထဲက မွားယြင္းစြာ ေတြးေခၚယံုၾကည္ထားတာေတြ ၊ အထင္ျမင္လြဲမွားေနတာေတြ ၊ စိတ္ဖိစီးမႈရွိေနတာေတြကို ကိုယ္က ဘယ္လို နားလည္ေအာင္ေျဖရွင္းလို႔ ရႏိုင္မလဲ။ လမ္းမွန္ကိုတည့္မတ္ေပးႏိုင္မလဲ။
လူႀကီးမိဘေတြဟာ မိမိရဲ႕ကေလးေတြကို တကယ္ပဲဂ႐ုစိုက္ခ်စ္ခင္တယ္ဆို သူတို႔ရင္ထဲက ခံစားခ်က္ေတြ ၊ အေတြးအျမင္ေတြကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ နားေထာင္ေပးၿပီး ျဖစ္ႏိုင္ရင္ တခ်က္ခ်င္းစီ ခ်မွတ္သားထားလို႔ ဘယ္အခ်က္ဟာ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလိုျဖစ္သြားရတယ္ ၊ ဘယ္အခ်က္ကေတာ့ ကေလးဘက္ကမွန္တယ္ ၊ ဘယ္အခ်က္ကေတာ့ ဘယ္သူကလစ္ဟာသြားခဲ့တာ စသျဖင့္ အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ ကေလးနားလည္ေအာင္ ေျပာဆိုတည့္မတ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။
ရာႏႈန္းျပည့္မွန္ကန္သူမရွိတဲ့ ေလာကႀကီးထဲမွာ လူႀကီးမိဘေတြရဲ႕ လုပ္ကိုင္ေျပာဆိုမႈေတြဟာလည္း မွားယြင္းသြားႏိုင္တယ္။ ဒီလိုမွားယြင္းမႈေၾကာင့္ ကေလးစိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ရတယ္ ၊ မေပ်ာ္မ႐ႊင္ျဖစ္သြားရတယ္ဆို အမွားလုပ္တဲ့သူက မိမိကိုယ္တိုင္ဆို ကေလးကို ခြင့္လႊတ္မႈေပးဖို႔ ေတာင္းပန္ၿပီး ေနာင္ဒီလိုထပ္မမွားေအာင္ ဆင္ျခင္မယ္လို႔ ေျပာဆိုရပါမယ္။ ဒါဟာ ကေလးကို ကိုယ္မွားရင္ ဝန္ခ်ေတာင္းပန္ရမယ္ဆိုတဲ့အက်င့္ သင္ေပးရင္ ကိုယ္တိုင္လုပ္ေဆာင္ျပလိုက္တာပါ။
ေနာက္ပိုင္းမွာ ကိုယ္တိုင္က ဒီလိုထပ္မမွားေအာင္ ဆင္ျခင္လိုက္မယ္ဆိုရင္ တူညီတဲ့အမွားတစ္ခုကို ထပ္ခါထပ္ခါ မမွားရဘူး ၊ အမွားေတြက သင္ယူၿပီး အမွန္ကို ေလ့က်င့္ လုပ္ကိုင္ရမယ္လို႔ ကိုယ္က လုပ္ကိုင္ျပလိုက္တာပါ။ ေနာင္ကေလးမွားတဲ့အခါမွာလည္း ထပ္ခါ ထပ္ခါ အမွားေတြမလုပ္ဖို႔ သင္ရလြယ္လာပါတယ္။ တစ္ဦးဦးက ကေလးအေပၚ မွားယြင္းစြာ ျပဳမူဆက္ဆံခဲ့လို႔ ကေလးဟာ မေပ်ာ္မ႐ႊင္ျဖစ္ရတယ္ ၊ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ရတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ကေလးအေပၚ ဒီလိုလုပ္တဲ့သူဟာ မိသားစုထဲကလား ၊ အိမ္ထဲကလား ၊ အျပင္ကလား အဲဒီအေပၚမူတည္လို႔ မွန္ကန္တဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး လုပ္ကိုင္ဖို႔ လိုလာပါၿပီ။ ကေလးစိတ္ကို ထပ္ခါ ထပ္ခါ မနာက်င္ေစဖို႔ ၊ ထပ္ခါ ထပ္ခါ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ မျဖစ္ေစဖို႔ ဒီလိုလုပ္သူေတြရဲ႕ အေဝးမွာ ကေလးကိုထားရွိႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာရပါေတာ့မယ္။
ကိုယ့္ကေလးကို တျခားကေလးက အႏိုင္က်င့္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ဒီကေလးနဲ႔ ကေလးအေမကို သြားၿပီးရန္ေတြ႔ေျပာဆိုတာထက္ အႏိုင္က်င့္ခံရတဲ့ မိမိကေလးကို အရင္ဆံုးႏွစ္သိမ့္မႈေပးလို႔ စိတ္ခံစားမႈေတြ ေျပေပ်ာက္ေအာင္ အရင္လုပ္ရမွာပါ။ ေလာကႀကီးမွာ လူေကာင္းခ်ည္းပဲမဟုတ္ဘဲ လူဆိုးေတြလည္းရွိတယ္လို႔ သင္ျပၿပီး အႏိုင္က်င့္တဲ့ကေလးေတြကို ဘယ္လိုေရွာင္က်ဥ္ေနထိုင္ဖို႔ သင္ျပေျပာဆိုပါ။ ကိုယ္တိုင္က မိဘတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေက်ာင္းကဆရာေတြကို ေျပာျပပါ။ ၊ အႏိုင္က်င့္တဲ့ ကေလးရဲ႕ မိဘေတြနဲ႔ အခါအခြင့္သင့္တယ္ဆို (ေဆြးေႏြးလို႔ရႏိုင္တဲ့သူေတြဆို) ေဆြးေႏြးၾကည့္ပါ။
တဘက္ကေလးရဲ႕ မိဘေတြကိုယ္တိုင္က ဒီလိုစ႐ိုက္မ်ိဳးရွိၿပီး သူတို႔ကေလးကို ဒီစ႐ိုက္ရွိေနတာ အမွားတစ္ခုလို မျမင္ဘူးဆိုရင္ ကိုယ့္ကေလးကို ဘယ္လိုမ်ိဳး ကာကြယ္မႈ ေပးႏိုင္လဲလို႔ပဲ ေတြးရမွာပါ။ ေက်ာင္းေျပာင္းေပးမလား ၊ သူတို႔နဲ႔ကစားခြင့္ ပိတ္ပင္မလား ၊ ကိုယ့္အိမ္မွာ ကိုယ့္ကေလးသူငယ္ခ်င္းေတြကို ဖိတ္ေခၚကစားခြင့္ေပးမလား စသျဖင့္ကို ကိုယ္တိုင္ေရြးရမွာပါ။
အႏိုင္က်င့္တဲ့သူကို မခံနဲ႔ျပန္လုပ္ခဲ့ အိမ္ေရာက္မွ ၾကည့္ရွင္းမယ္လို႔ ေျပာဆိုသင္ခဲ့တဲ့မိဘေတြကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ဖူးပါတယ္။ ရန္ကိုရန္ခ်င္း တုန္႔ႏွင္းရင္ ရန္ပြဲဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မၿပီးေတာ့ပါဘူး။ ကေလးရန္ပြဲကေန မိဘရန္ပြဲအထိ ႀကီးက်ယ္လာရာ မဆံုးတဲ့ရန္ၿငိဳးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ တဖက္ကေလးမိဘေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ၿပီး ရန္ျဖစ္တာ ၊ ေအာ္ဟစ္ဆဲဆို စကားမ်ားတာေတြဟာ မိမိကေလးကို မွားယြင္းစြာ ေတြးေခၚလုပ္ကိုင္မႈ တပါတည္း သင္ေပးလိုက္တာပါ။ ကေလးဟာ အခက္အခဲကို ဒီလိုအၾကမ္းနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းမွရတယ္လို႔ သင္ယူသြားတယ္ေလ။
အိမ္ထဲမွာ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြထဲမွာ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ကေလးစိတ္နာက်င္ေအာင္ လုပ္တဲ့သူေတြရွိေနရင္လည္း ဒီလိုပဲ စကားမ်ား ၊ ရန္ျဖစ္ တားဆီးလိုက္ဖို႔ထက္ ေရရွည္မွာ ကေလးကို ဘယ္လိုကာကြယ္မႈေပးႏိုင္မလဲဆိုတာကို ဦးစားေပးလို႔ ဦးေႏွာက္သံုးရမွာပါပဲ။ လတ္တေလာ ေျပလည္သြားမႈကို မၾကည့္ဘဲ ေရရွည္ေျပလည္သြားမႈကို ဆိုလိုတာပါ။
တိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ ကေလးသူငယ္ေတြကို သူတို႔ရဲ႕ တီးတိုးေဖာ္အျဖစ္ ဝက္ဝံ႐ုပ္ကေလး ၊ ဘိုမ႐ုပ္ကေလး စတာေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ေပးထားသလိုမ်ိဳး လုပ္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေတြကို ကေလးအေဖာ္အျဖစ္ မနက္ကစ ညအိပ္ရာဝင္တဲ့အထိ ကေလးနဲ႔ အတူထားေပးတယ္။ လူႀကီးမိဘကို ရင္ဖြင့္မေျပာျပခ်င္တဲ့ စကားလံုးေတြ ဒီအ႐ုပ္ကို ဖြင့္ေျပာၿပီး သက္သာေစေအာင္ ဒီလိုအက်င့္လုပ္ေပးထားပါ။ တနည္းအားျဖင့္ ကေလးရဲ႕ စိတ္ဖိစီးမႈေတြဟာ သူ႔အေဖာ္အ႐ုပ္ကေလးကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုရာက စိတ္သက္သာမႈ ရလာတာ ေတြ႔ရွိရလို႔ပါ။ ႏွစ္ႏွစ္ ၊ သံုးႏွစ္အရြယ္ကစၿပီး သူတို႔ရဲ႕ သီးသန္႔ေနရာေလးအျဖစ္ ယာယီတဲကေလးလို ၊ သစ္ပင္အိမ္ကေလးလို ၊ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ ကြန္းခိုရာ ေနရာတစ္ခု ဖန္တီးေပးထားတယ္။ ကေလးဟာ စိတ္ဖိစီးမႈေတြရွိလာရင္ အဲဒီေနရာမွာ သူ႔အေဖာ္ အ႐ုပ္ကေလးနဲ႔ တိုင္ပင္ရင္ဖြင့္ၿပီး စိတ္သက္သာရာ ရေလ့ရွိတယ္။
ကၽြန္မတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံ လူေနမႈအဆင့္အတန္းအရ အမ်ားစုက ကေလးေတြကို သီးသန္႔ ကေလးကိုယ္ပိုင္ေနရာေလး မဖန္တီးေပးႏိုင္ေပမယ့္ သူႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ အရုပ္ကေလးကို အေဖာ္ျပဳေစမယ္ ၊ ကေလးရဲ႕ ခံစားခ်က္နဲ႔ ရင္ဖြင့္စကားေတြကို တေန႔ နာရီဝက္ေလာက္ မအိပ္ခင္ ပံုမွန္နားေထာင္ေပးမယ္။ စိတ္ရႇည္ရွည္နားေထာင္ ၊ စိတ္ရွည္ရွည္ရွင္းျပ ၊ နားလည္ေအာင္ေျပာဆိုၿပီး အေၾကာင္း ၊ အက်ိဳး ကေလးလက္ခံေအာင္ နားဝင္ခ်ိဳခ်ိဳ ေျပာဆိုႏိုင္ရင္ျဖင့္ မိမိကေလးေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြကို ပိုနားလည္လာမယ္။ ကေလးကလည္း မိဘေတြရဲ႕ အခက္အခဲကို ပိုသေဘာေပါက္ နားလည္လာမယ္။ နားလည္မႈဆိုတာ တဆင့္ခ်င္း အခ်ိန္ယူလို႔ အျပန္အလွန္ တည္ေဆာက္ရတာပါ။ ဒီကတဆင့္ သားသမီးနဲ႔ မိဘအၾကား ယံုၾကည္မႈ ရသြားတယ္ေလ။
စာေရးတတ္တဲ့အရြယ္ေရာက္လာတဲ့ ကေလးကို ဒိုင္ယာယီေရးက်င့္ သင္ေပးထားရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ေရးတတ္ ၊ ဖတ္တတ္တဲ့ အရြယ္ေတြဟာ သူတို႔က်င္လည္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ က်ယ္ျပန္႔လာၿပီျဖစ္လို႔ အရြယ္အလိုက္ လူႀကီးမိဘကို ဖြင့္ထုတ္ မေျပာျပခ်င္တဲ့ ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ အေၾကာင္းအရာ ၊ ခံစားခ်က္ေတြလည္း ရွိလို႔လာပါၿပီ။ ကိုယ့္သားသမီးကို ႏို႔နံ႔မစင္ေသးတဲ့အရြယ္လို႔ ထင္ေပမယ့္ ကိုယ့္သားသမီးဟာ သူ႔အရြယ္အလိုက္ ရင္ခုန္တတ္တာ ၊ စိတ္ကစားတတ္တာေတြ ျဖစ္ေနႏိုင္ပါၿပီ။
ေနာက္ဆံုးေပၚ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ ကေလးသူငယ္ေတြဟာ သူတို႔လိင္အမ်ိဳးအစားကို သတိထားမိတဲ့ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ႏွစ္ႏွစ္ဝန္းက်င္ဆိုတဲ့ အရြယ္မွာကတည္းက တဖက္လိင္ကို သေဘာ႐ိုး စူးစမ္းစိတ္နဲ႔ စိတ္ဝင္စားတတ္လာတယ္လို႔ ေတြ႔ရွိထားပါတယ္။ (၇)ႏွစ္ (၈)ႏွစ္ဝန္းက်င္ အရြယ္ကစၿပီး သူတို႔ဟာ ကိုယ္နဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္လိင္ကို တြယ္တာစိတ္နဲ႔ စိတ္ဝင္စားလာႏိုင္တယ္လို႔ ေတြ႔ရွိထားပါတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ေတြရဲ႕ စိတ္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ၿပီး အရြယ္ေရာက္တယ္ ၊ မေရာက္ဘူးဆိုတာက သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔ကို လမ္းမမွားေအာင္ အခ်ိန္မီျပဳျပင္ခ်င္တယ္ ၊ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚမွာပဲ ရွိေနေစခ်င္တယ္ဆို သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈ ၊ ခံယူခ်က္ ၊ အေတြးအေခၚ ၊ အျပဳအမူေတြကို မ်က္ျခည္မျပတ္ရွိေနဖို႔ လိုပါတယ္။
သူတို႔ဖြင့္မေျပာတဲ့ ၊ ကိုယ္တိုင္က သူတို႔အတြက္ အခ်ိန္မေပးႏိုင္တဲ့အခါ မ်က္ျခည္ျပတ္သြားတဲ့သူတို႔ရဲ႕ ေျခရာျပန္ေကာက္ယူႏိုင္တာက သူတို႔ရဲ႕ ဒိုင္ယာယီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စည္းထားဖို႔ေတာ့လိုပါတယ္။ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာဆိုတာ သူတို႔လြတ္လပ္ခြင့္ေလ။ သူမ်ားကိုယ္ေရးကိုယ္တာကို စြက္ဖက္တယ္ဆိုတာ သူမ်ားလြတ္လပ္ခြင့္ကို စြက္ဖက္တာပါပဲ။ သူတို႔ဒိုင္ယာယီကို ခိုးဖတ္ၿပီး ဒိုင္ယာယီထဲက အေၾကာင္းအရာေတြကို ဆူပူေျပာဆိုမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ဟာ ေနာင္မွာ သူတို႔ခံစားခ်က္ ကိုယ္သိခြင့္မရွိေတာ့ေအာင္ ဖုံးကြယ္ထားေတာ့မွာပါ။ ဒီအခါ ပိုခက္ၿပီေပါ့။ သူတို႔ ဘာေတြးလို႔ ကိုယ့္ကြယ္ရာမွာ ဘာလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ မသိႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ လမ္းမွားဖို႔ ပိုလြယ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆံုးမသြန္သင္မယ့္သူက အမ်ားႀကီး ပါးနပ္ဖို႔ ၊ သြန္သင္ပဲ့ျပင္တတ္ဖို႔ လိုေနပါတယ္။ သူတို႔ေရးထားတာေတြ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး လမ္းမွန္တည့္ေပးတတ္ဖို႔ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။
လူႀကီးမိဘေတြက ကေလးကို တကယ္ဂ႐ုစိုက္တယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကို သူတို႔ခံစားရတဲ့အတိုင္း ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုခြင့္ေပးပါ။ ကေလး တျဖည္းျဖည္း အရြယ္ရလာရင္ သူတို႔ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ျမင္ေတြ႔သင္ယူလာႏိုင္တဲ့ အပိုေျပာတာ ၊ အပိုလုပ္တာေတြကို လုပ္ႏိုင္ ၊ ေျပာႏိုင္လာတာမို႔ သူ႔စကားေတြကို ပညာနဲ႔နားေထာင္ပါ။ သတိနဲ႔ဆင္ျခင္ၿပီး ဘာေတြ ဘယ္လိုျဖည့္ဆည္းေပးရမယ္ ၊ ဘာေတြ ဘယ္လို ကာကြယ္ေပးရမယ္ ၊ ဘာေတြ ဘယ္လို ေျပာင္းလဲေပးဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာကို သတိနဲ႔ ေျပာဆိုလုပ္ကိုင္ပါ။ ကေလးကို သူ႔အသက္အရြယ္အလိုက္ အထိုက္အေလ်ာက္ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးပါ။ ထိုက္သင့္တဲ့ ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးပါ။ ကေလးလည္းေပ်ာ္ လူႀကီးလည္းေပ်ာ္ႏိုင္မယ့္ နည္းေတြကိုအသံုးျပဳၿပီး ကိုယ္ႏိုင္သေဘာက္ ကေလးေပ်ာ္႐ႊင္ဖို႔ အေလးထားမယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္လာမွာပါ။
ရတု (Burmesehearts.com)
